ଗୁଣ୍ଡିଚା ଯାତ୍ରା ଓ ଗୁପ୍ତ ରଥର ଦିବ୍ୟ ଲୀଳା
ଜୟ ଜଗନ୍ନାଥ କଥାମାଳା – ସପ୍ତାହ ୨
📌 ପ୍ରସ୍ଥାଭନା
ପୁରୀ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଓ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ରଥଯାତ୍ରା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଏକ ଦିବ୍ୟ ଅଧ୍ୟାୟ ଅଟେ – ଗୁଣ୍ଡିଚା ଯାତ୍ରା। ଏହି ଯାତ୍ରା କେବଳ ରଥ ଚାଲିବା ଉତ୍ସବ ନୁହେଁ – ଏହା ଭିତରେ ଲୁଚିଛି ଗୁପ୍ତ ରହସ୍ୟ, ଭକ୍ତି, ଶୌଚତା ଓ ଦୈବ ଚିହ୍ନ।
🛕 ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିର – ମା’ଙ୍କ ଘର
ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିରକୁ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରର ମାତୃ ଗୃହ ବୋଲି ମାନାଯାଏ। ଏହି ମନ୍ଦିର ପୁରୀ ସହରରେ ରଥ ପଥର ଅନ୍ୟ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଅବସ୍ଥିତ। ରଥଯାତ୍ରା ସମୟରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ, ବଳଭଦ୍ର, ସୁଭଦ୍ରା ଏହି ମନ୍ଦିରକୁ ଯାଆନ୍ତି ଓ ଏଠାରେ ସପ୍ତାହ ଥାଆନ୍ତି – ଯାହାକୁ କୁହାଯାଏ “ଗୁଣ୍ଡିଚା ରେ ରହିବା”।
🚩 ଗୁପ୍ତ ରଥର ଲୀଳା – ଏକ ଗଭୀର ଅର୍ଥ
ଗୁଣ୍ଡିଚା ଯାତ୍ରା ପଛର ଗୁପ୍ତ ଅର୍ଥ ଅନେକ ଅଛି:
- ଏହା ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଜନ୍ମ ଘର (ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ଗୃହ) କୁ ଯାତ୍ରା।
- ଏହି ଯାତ୍ରା ହେଉଛି ମନ, ଶରୀର ଓ ଆତ୍ମାର ପୁନର୍ଜନ୍ମ ର ଚିହ୍ନ।
- ଏହା ସୂଚାଏ ଯେ ଦେବତା ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯାଆନ୍ତି, ତାଙ୍କ ଜୀବନର ସାମୀପ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି।
ରଥଯାତ୍ରା କେବଳ ଦେଖିବାକୁ ମନୋହର ନୁହେଁ, ଏହା ଅନ୍ତଃସାର ଭାବରେ ଏକ ଶୋଧ ଯାତ୍ରା – ଅନ୍ତର୍ଗତ ଶୁଧି ଓ ମାତୃ ତତ୍ତ୍ୱର ସ୍ପର୍ଶ।
🌿 ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିର ପରିସ୍କାର – ଗୁଣ୍ଡିଚା ମାର୍ଜନା
ରଥଯାତ୍ରା ପୂର୍ବ ଦିନ, ପୁରୀ ରାଜା (ଗଜପତି) ନିଜେ ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିର ପରିସ୍କାର କରନ୍ତି। ଏହାକୁ କୁହାଯାଏ – “ଗୁଣ୍ଡିଚା ମାର୍ଜନା”। ଏହା ଭିତରେ ଗହୀର ଅର୍ଥ ରହିଛି – ଦେବତା ଯେଉଁଠାରେ ବାସ କରିବେ, ସେଠି ଶୁଧି ଓ ପବିତ୍ରତା ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ।
🙏 ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଦେବୀଙ୍କ ବିରୋଧ ଓ ରାସ୍ତା ଆଟକ
ଜଗନ୍ନାଥ ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିରକୁ ଯିବା ପରେ ଘରେ ଫେରିବା ଦିନ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଦେବୀ ରାସ୍ତା ଆଟକ କରନ୍ତି – ଏହାକୁ କୁହାଯାଏ “ହେରା ପଞ୍ଚମୀ”। ଏହି ଘଟଣା ଏକ ମନୋଜ୍ଞ ନାଟକିୟ ଦୈବ ଲୀଳା, ଯେଉଁଠି ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଜୀ ତାଙ୍କ ସ୍୵ାମୀଙ୍କୁ ଘର ଫେରିବା ପାଇଁ ଭାରସା ଦେଇ ନେଇଯାନ୍ତି।
✨ ଶିକ୍ଷା ଓ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଅର୍ଥ
ଗୁଣ୍ଡିଚା ଯାତ୍ରା ଆମକୁ ଶିଖାଏ –
ମା’ ଓ ପିଲାର ମଧ୍ୟର ସମ୍ପର୍କ – ଦେବତା ନିଜେ ତାଙ୍କ ମା’ଙ୍କ ଘରକୁ ଯାନ୍ତି, ଏହା ଓଡ଼ିଆ ସଂସ୍କୃତିର ଅତ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ମାନିତ ଚିହ୍ନ।ଭକ୍ତିକୁ ଜୀବନ୍ତ କରି ରଖେ। ଜୟ ଜଗନ୍ନାଥ! 🙏
ଭକ୍ତି ଅଟୁଟ ଥିଲେ ଦେବତା ଘରେ ଆସନ୍ତି।
ଶୁଧି ଓ ଦୟା ସହିତ ଯେଉଁଠି ଅନ୍ତଃକରଣ, ସେଠି ଦେବତା ବାସ କରନ୍ତି।
ସମ୍ପାଦନା: odianews.co.in ବ୍ଲଗ୍ ବ୍ୟୁରୋ
© ଓଡ଼ିଆ ନ୍ୟୁଜ୍.କୋ.ଇନ୍ – ନିଜ ଭାଷାରେ ଖବର, ନିଜ ମାଟିର ସ୍ୱର ।

ଅସ୍ୱୀକାରୋକ୍ତି (Disclaimer):
ଏହି ୱେବସାଇଟ୍ରେ ପ୍ରକାଶିତ ସମସ୍ତ ସମାଚାର, ରାଶିଫଳ, ମତାମତ ଓ ବିଶ୍ଲେଷଣଗୁଡିକ କେବଳ ସାଧାରଣ ତଥ୍ୟ ଓ ଜଣାଇବା ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହାକୁ ଅନୁସରଣ କରିବା ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ନୁହେଁ। ଦୟାକରି ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ବିଚାରଧାରା, ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ନିୟମ ଓ ବୃହତ୍ ସନ୍ଦର୍ଭରେ ବିବେଚନା କରନ୍ତୁ। ଓଡ଼ିଆନ୍ୟୁଜ୍.କୋ.ଇନ୍ ଏହି ସୂଚନାର ବ୍ୟବହାର ସହିତ ଜନିତ କୌଣସି ପ୍ରତିକୁଳ ପରିଣାମ ପାଇଁ ଦାୟୀ ନୁହେଁ।