ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ 2025: ବିଶେଷତା, ପୂଜା ପ୍ରଣାଳୀ, ମହତ୍ତ୍ୱ ଓ ଓଡ଼ିଶାରେ ପାଳନ
ପ୍ରକାଶନ ସମୟ: 27 ଅଗଷ୍ଟ 2025 (ବୁଧବାର), ରାତ୍ର 11:00
ଲେଖକ: ଓଡ଼ିଆନ୍ୟୁଜ୍.କୋ.ଇନ୍ ବ୍ୟୁରୋ ନିଜଭାଷାରେ ଖବର, ନିଜ ମାଟିର ସ୍ୱର ।
ପ୍ରାସ୍ତାବନା
ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ, ଯାହାକୁ ବିନାୟକ ଚତୁର୍ଥୀ କିମ୍ବା ବିନାୟକା ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ପରିଚିତ, ଭାରତର ସବୁଠୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଭକ୍ତି ସହିତ ପାଳିତ ହେଉଥିବା ପର୍ବମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ।
ପ୍ରଥମେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ ଅତ୍ୟଧିକ ଧୁମଧାମରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଏହି ପର୍ବ, ଆଜି ସମସ୍ତ ଭାରତରେ, ଏବଂ ବିଦେଶରେ ଥିବା ଭାରତୀୟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟରେ ମଧ୍ୟ ପାଳନ ହେଉଛି।
“ବିଦ୍ୟା, ବୁଦ୍ଧି, ସମୃଦ୍ଧି ଓ ବାଧାବିନାଶ”ର ପ୍ରତୀକ ଶ୍ରୀଗଣେଶଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରି, ଭକ୍ତମାନେ ଏହି ଦିନେ ଘରେ ଓ ମଣ୍ଡପରେ ପୂଜା କରନ୍ତି।
ଶ୍ରୀଗଣେଶଙ୍କ ଜନ୍ମକଥା
ପୁରାଣରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ, ପାର୍ବତୀ ଦେବୀ ସ୍ନାନ ସମୟରେ ତାଙ୍କ ଦେହର ଚନ୍ଦନ ପେଷଣୀରୁ ଗଣେଶଙ୍କୁ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ। ସେହି ପୁଅଙ୍କୁ ସ୍ନାନଗୃହର ପ୍ରବେଶରେ ପାହାରାଦାର ଭାବେ ଠିଆ କରିଦେଲେ।
ସେଥିବେଳେ ଶିବଜୀ ଘରକୁ ଫେରିଲେ ଓ ପ୍ରବେଶକୁ ବାଧା ପାଇଲେ। କୌଣସି ଚିହ୍ନାପରିଚିତ ନଥିବାରୁ, ଗଣେଶଙ୍କ ସହ ଯୁଦ୍ଧ ହେଲା ଓ କ୍ରୋଧରେ ଶିବଜୀ ତାଙ୍କ ମୁଣ୍ଡ କାଟିଦେଲେ।
ପାର୍ବତୀଙ୍କ ବିଷାଦରେ, ଶିବଜୀ ପ୍ରଥମେ ଦେଖାଗଲାଥିବା ହାତୀର ମୁଣ୍ଡ ଲଗାଇ ଗଣେଶଙ୍କୁ ପୁନଃଜୀବନ ଦେଲେ।
ସେହିଦିନଠାରୁ ଗଣେଶ ବିଘ୍ନହର୍ତ୍ତା, ବୁଦ୍ଧିଦାତା ଓ ସମୃଦ୍ଧିର କାରଣ ଭାବରେ ପୂଜିତ।
ପର୍ବର ମହତ୍ତ୍ୱ
- ବିଦ୍ୟା ଓ ବୁଦ୍ଧିର ଦାତା – ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ଏହିଦିନେ ପୁସ୍ତକ ଓ ପାଠ୍ୟସାମଗ୍ରୀରେ ପୂଜା କରନ୍ତି।
- ବିଘ୍ନବିନାଶକ – କୌଣସି ଶୁଭ କାର୍ଯ୍ୟ, ବିବାହ, ନୂଆ ବ୍ୟବସାୟ, ଘରୋଇ କାମ, ପ୍ରଥମେ ଗଣେଶଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ।
- ସମାଜୀକ ସମ୍ମିଳନ – ଗଣେଶ ମଣ୍ଡପ, ଭଜନ, କୀର୍ତ୍ତନ ଓ ସାମୂହିକ ପୂଜାରେ ସମସ୍ତେ ଏକତ୍ର ହୋଇଥାନ୍ତି।
- ପରିବେଶୀୟ ସଚେତନତା – ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ କାଦମାଟିର ମୂର୍ତ୍ତି, ପ୍ରାକୃତିକ ରଙ୍ଗରେ ସଜାଇ ପର୍ବ ପାଳିତ ହୁଏଥିଲା।
ପାଳନ ପ୍ରକ୍ରିୟା
- ମୂର୍ତ୍ତି ସ୍ଥାପନା – ଘରେ କିମ୍ବା ସାର୍ବଜନିନ ମଣ୍ଡପରେ ଶ୍ରୀଗଣେଶଙ୍କୁ ନୂଆ ମୂର୍ତ୍ତି ସ୍ଥାପନ କରାଯାଏ।
- ପୂଜା ଓ ଆରତି – ବେଦମନ୍ତ୍ର, ୧୬ ପ୍ରକାର ଉପଚାର (ଷୋଡଶୋପଚାର) ସହିତ ପୂଜା କରାଯାଏ।
- ନୈବେଦ୍ୟ – ମୋଦକ, ଲଡୁ, ଖିରି, ଚପାଟି, ପ୍ରସାଦରେ ଅର୍ପିତ ହୁଏ।
- ଭଜନ-କୀର୍ତ୍ତନ – ରାତିରେ ଧାର୍ମିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ, ଭକ୍ତି ସଙ୍ଗୀତ, ନାଟକ ଓ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ।
- ବିସର୍ଜନ – ୧, ୩, ୫, ୭, ୧୧ କିମ୍ବା ୧୦ ଦିନ ପରେ “ଗଣପତି ବପ୍ପା ମୋରିଆ” ଧ୍ୱନିରେ ବିସର୍ଜନ କରାଯାଏ।
ଗଣେଶଙ୍କ ୧୦୮ ନାମ (କିଛି ପ୍ରସିଦ୍ଧ)
- ବିଘ୍ନେଶ୍ୱର
- ଲମ୍ବୋଦର
- ଗଜାନନ
- ବିନାୟକ
- ସିଦ୍ଧିଦାତା
- ମୋଦକପ୍ରିୟ
- ଗଣପତି
ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ସନ୍ଦେଶ
ଗଣେଶଙ୍କ ହାତୀମୁଣ୍ଡ – ବଡ଼ ବୁଦ୍ଧିର ପ୍ରତୀକ।
ଛୋଟ ଆଖି – କେନ୍ଦ୍ରିକତାର ପ୍ରତୀକ।
ବଡ଼ କାନ – ଶୁଣିବାର କଳା।
ମୋଦକ – କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ପରେ ମିଳୁଥିବା ସୁଖ।
ମୂଷିକ ବାହନ – ଇଚ୍ଛାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରଖିବାର ପ୍ରତୀକ।
ଆଧୁନିକ ପରିପ୍ରେକ୍ଷ୍ୟ
- ସାମାଜିକ ସନ୍ଦେଶ – ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷା, ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ବନ୍ଦ, ସମାଜସେବା।
- ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ଏକତା – ସବୁଧର୍ମର ଲୋକମାନେ ମଣ୍ଡପରେ ଯୋଗଦେଇଥାନ୍ତି।
- ଆର୍ଥିକ ପ୍ରଭାବ – ହସ୍ତଶିଳ୍ପୀ, ଫୁଲବିକ୍ରେତା, ସଙ୍ଗୀତଜ୍ଞ, ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଆୟ ସୃଷ୍ଟି।
ସମାପ୍ତି
ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ କେବଳ ଧାର୍ମିକ ପର୍ବ ନୁହେଁ, ଏହା ଶ୍ରଦ୍ଧା, ଏକତା, ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷା ଓ ସାମାଜିକ ସଚେତନତାର ପର୍ବ।
ଆଜିର ଯୁଗରେ ଗଣେଶଙ୍କ ସନ୍ଦେଶ –
“ବାଧାକୁ ଦୂର କର, ବୁଦ୍ଧିକୁ ବଢା, ସମାଜକୁ ଏକତ୍ର କର” – ଆମ ସବୁଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା।
👉 ଶୁଭ ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ! 🌺🙏
ଆଉ ଅଧିକ ଦୈନିକ ଖବର ପାଇଁ ଦେଖନ୍ତୁ: odianews.co.in 🌐
✍️ © ଓଡ଼ିଆ ନ୍ୟୁଜ୍.କୋ.ଇନ୍ – ନିଜ ଭାଷାରେ ଖବର, ନିଜ ମାଟିର ସ୍ୱର ।
ଅସ୍ୱୀକାରୋକ୍ତି (Disclaimer):
ଏହି ୱେବସାଇଟ୍ରେ ପ୍ରକାଶିତ ସମସ୍ତ ସମାଚାର, ରାଶିଫଳ, ମତାମତ ଓ ବିଶ୍ଲେଷଣଗୁଡିକ କେବଳ ସାଧାରଣ ତଥ୍ୟ ଓ ଜଣାଇବା ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହାକୁ ଅନୁସରଣ କରିବା ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ନୁହେଁ। ଦୟାକରି ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ବିଚାରଧାରା, ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ନିୟମ ଓ ବୃହତ୍ ସନ୍ଦର୍ଭରେ ବିବେଚନା କରନ୍ତୁ। ଓଡ଼ିଆନ୍ୟୁଜ୍.କୋ.ଇନ୍ ଏହି ସୂଚନାର ବ୍ୟବହାର ସହିତ ଜନିତ କୌଣସି ପ୍ରତିକୁଳ ପରିଣାମ ପାଇଁ ଦାୟୀ ନୁହେଁ।
