ରଥଯାତ୍ରା : ଶ୍ରଦ୍ଧା, ଐତିହ୍ୟ ଓ ଅଦୃଶ୍ୟ ରହସ୍ୟର ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଯାତ୍ରା

ରଥଯାତ୍ରା : ଶ୍ରଦ୍ଧା, ଐତିହ୍ୟ ଓ ଅଦୃଶ୍ୟ ରହସ୍ୟର ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଯାତ୍ରା

ପ୍ରକାଶନ ସମୟ: ୨୭ ଜୁନ ୨୦୨୫ (ଶୁକ୍ରବାର), ରାତ୍ର 9:30
ଲେଖକ: ଓଡ଼ିଆନ୍ୟୁଜ୍.କୋ.ଇନ୍ ବ୍ୟୁରୋ ନିଜଭାଷାରେ ଖବର, ନିଜ ମାଟିର ସ୍ୱର ।

ରଥଯାତ୍ରାର ଇତିହାସ କେଉଁଠୁ ଆରମ୍ଭ ହେଲା?

ରଥଯାତ୍ରାର ଉଲ୍ଲେଖ ପ୍ରାଚୀନ ପୁରାଣଗୁଡିକରେ ମିଳିଥାଏ, ବିଶେଷକରି ବ୍ରହ୍ମ ପୁରାଣ, ପଦ୍ମ ପୁରାଣ, ଓ ସ୍କନ୍ଦ ପୁରାଣରେ। କହାଯାଏ ଯେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜେବେ ବ୍ରିନ୍ଦାବନକୁ ଛାଡ଼ି ମଥୁରାକୁ ଗଲେ, ସେ ତାଙ୍କର ଭକ୍ତମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବହୁତ ଦୁଃଖ ଦେଇଥିଲେ। ସେ ଭାବନା ରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ପ୍ରତିବର୍ଷ ନିଜ ଭକ୍ତଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ ଦେବା ପାଇଁ ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିରକୁ ଯିବାର ପ୍ରଥା ଆରମ୍ଭ କଲେ।

ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିର ମାନେ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ବୃନ୍ଦାବନ ଘର ବୋଲି ଧରାଯାଏ।

📖 ରଥଯାତ୍ରା କାହିଁକି ହୁଏ?

ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ, ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଏକ ଅବତାର। ପୁରୀର ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ତାଙ୍କ ନିଜ ନିବାସ ହେବା ସତ୍ତ୍ୱେ, ପ୍ରତି ବର୍ଷ ତିନୋଟି ମୂର୍ତ୍ତି (ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ, ବଳଭଦ୍ର, ସୁଭଦ୍ରା) ଦିନ ଥିବା ଅନ୍ତର୍ଗତ ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିରକୁ ଯାଉଛନ୍ତି। ଏହା ଏକ ଦିବ୍ୟ ବିହାର କିମ୍ବା ରାଜା ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ବାହାର ଯାତ୍ରା ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ।

📅 କେବେ ହୁଏ?

ରଥଯାତ୍ରା ହେଉଛି ଆଷାଢ଼ ଶୁକ୍ଳ ଦ୍ୱିତୀୟା (June-July ମାସରେ) ଦିନେ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନ ତିନୋଟି ମୂର୍ତ୍ତିଙ୍କୁ ବୃହତ୍ ରଥରେ ବସାଇ ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିରକୁ ନେଇଯିବା ଯାତ୍ରା ହୁଏ।

🚩 କିପରି ହୁଏ?

1. Snana Purnima (ସ୍ନାନ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା): ଏହି ଦିନ ମୂର୍ତ୍ତିମାନେ ଆବିର୍ଭାବ ହୋଇ ବଡ଼ ବାଟିରେ ସ୍ନାନ କରନ୍ତି।
2. Anasara Period (ଅନସାର): ସ୍ନାନ ପରେ ୧୫ ଦିନ ମୂର୍ତ୍ତି ଅନ୍ତର୍ଗତ ରହନ୍ତି, ଏହି ସମୟରେ ଦର୍ଶନ ବନ୍ଦ ରହେ।
3. Netrotsav (ନେତ୍ର ଉତ୍ସବ): ରଥଯାତ୍ରା ପୂର୍ବରୁ ମୂର୍ତ୍ତିଙ୍କୁ ନୂତନ ନେତ୍ର ଦିଆଯାଏ।
4. Rath Construction (ରଥ ତିଆରି): ଚକ୍ରଧର ପଟ୍ଟନାୟକ ବଢ଼ିଆ ଓ ବିଶେଷ କାମିନ ଦ୍ୱାରା ତିନି ଟି ରଥ ବନାଯାଏ –
   • ନନ୍ଦିଘୋଷ (ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ) – ୧୬ ଚକା
   • ତାଳଧ୍ୱଜ (ବଳଭଦ୍ର) – ୧୪ ଚକା
   • ଦର୍ପଦଳନ (ସୁଭଦ୍ରା) – 12 ଚକା
5. Chhera Pahanra (ଛେରା ପହଁରା): ଗଜପତି ରାଜା ନିଜେ ରଥକୁ ଝାଡୁ ଦେଇ ମୂର୍ତ୍ତିଙ୍କୁ ଅନୁଗ୍ରହ ଦେଖାନ୍ତି।
6. Rath Yatra Day: ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଭକ୍ତ ରଥ ଟଣିବାରେ ଯୋଗ ଦେଇଥାନ୍ତି।
7. Bahuda Yatra (ବାହୁଡା): ୯ ଦିନ ପରେ ମୂର୍ତ୍ତିମାନେ ନିଜ ମନ୍ଦିରକୁ ଫେରନ୍ତି।
8. Suna Besha (ସୁନା ବେଶ): ରଥ ଉପରେ ମୂର୍ତ୍ତିମାନେ ସୁନା ବେଶ ପିନ୍ଧନ୍ତି।
9. Niladri Bije (ନୀଳାଦ୍ରି ବିଜେ): ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରକୁ ଯିବା ପୂର୍ବରୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଦେବୀଙ୍କ ଅନୁମତି ନେବା ପ୍ରଥା।

ଏହି ତିନି ଜଣ ଏକଠି ରଥରେ ଯାନ୍ତି ନାହିଁ, ପ୍ରତ୍ୟେକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ନିଜସ୍ୱ ରଥ ରହିଛି:

ଗୁପ୍ତ ରହସ୍ୟ:

• ମନ୍ଦିରର ଦର୍ବାଜା ବନ୍ଦ ଥିବା ଅବସ୍ଥାରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଖିଚୁଡି ଭୋଗ ମିଳେ।
• ରଥଯାତ୍ରା ଦିନେ ଆକାଶ ବ୍ରିଷ୍ଟି ଓ ଧୂଳି କରାଯାଏ ଏହିକୁ ଦେବତାଙ୍କ ଆନନ୍ଦ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ।
• ରଥ କିପରି ତିଆରି ହୁଏ?
• ଏହି ରଥମାନେ ସାଧାରଣ ଗାଡ଼ି ନୁହେଁ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ବର୍ଷ ନୂତନ କାଠରୁ ରଥ ତିଆରି କରାଯାଏ, ଯାହା ପୁରୀ ର ମାହି ସ୍ମୃତି ଦଶମି ଦିନରୁ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ। ଏହି କାଠକୁ ଜନ୍ତ୍ରାଣା ବିନା, ପାଖାରେ ବସି ସୂତା ନାଳରେ ହାତରେ କାମ କରାଯାଏ।
• କାଠ ସୂତ୍ର: ନିଜେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ରାଜାଙ୍କୁ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଇ ଜଣାନ୍ତି କେଉଁ ବୃକ୍ଷ କାଟିବା ଯୋଗ୍ୟ।

ରଥ କିପରି ତିଆରି ହୁଏ?

ଏହି ରଥମାନେ ସାଧାରଣ ଗାଡ଼ି ନୁହେଁ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ବର୍ଷ ନୂତନ କାଠରୁ ରଥ ତିଆରି କରାଯାଏ, ଯାହା ପୁରୀ ର ମାହି ସ୍ମୃତି ଦଶମି ଦିନରୁ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ। ଏହି କାଠକୁ ଜନ୍ତ୍ରାଣା ବିନା, ପାଖାରେ ବସି ସୂତା ନାଳରେ ହାତରେ କାମ କରାଯାଏ।

କାଠ ସୂତ୍ର: ନିଜେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ରାଜାଙ୍କୁ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଇ ଜଣାନ୍ତି କେଉଁ ବୃକ୍ଷ କାଟିବା ଯୋଗ୍ୟ।

📚 ସାର ଉପସଂହାର:

ରଥଯାତ୍ରା କେବଳ ଏକ ଉତ୍ସବ ନୁହେଁ, ଏହା ଓଡ଼ିଆ ଜୀବନ ର ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ପ୍ରତିବିମ୍ବ। ଯେଉଁଠି ଅନ୍ତର୍ଗତ ଭାବେ ଏକତା, ଭକ୍ତି, ଓ ଆସ୍ଥା ଜଗନ୍ନାଥ ଚରଣକୁ ସମର୍ପିତ ହୁଏ।

📢 ସାମ୍ବାଦିକ ମୁଦ୍ରା (News Style Points):

• ପ୍ରତି ବର୍ଷ 10 ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଭକ୍ତ ପୁରୀକୁ ଆସନ୍ତି।
• ବିଶ୍ୱର ଏକମାତ୍ର ଏମିତି ଉତ୍ସବ ଯେଉଁଠି ଦେଉଳଙ୍କୁ ବାହାରେ ଆଣାଯାଏ।

📎 ଅନ୍ତର୍ଗତ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ବାର୍ତ୍ତା:

ରଥଯାତ୍ରା ଅର୍ଥ – ଜୀବନରେ ଶୁନ୍ୟତା, ଭକ୍ତି, ଶରଣାଗତି, ଓ ଅନିତ୍ୟତାକୁ ନେଇ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଅନୁଗ୍ରହ ପାଇଁ ଏକ ପଥ। ଏହି ଯାତ୍ରା ଆମକୁ ଶିଖାଏ – “ଜଗନ୍ନାଥ ହି ସର୍ବେଶ୍ୱର, ସେ ମାନବ ଓ ଦେବ ଉଭୟଙ୍କ ଗତି।”

ଆଉ ଅଧିକ ଦୈନିକ ଖବର ପାଇଁ ଦେଖନ୍ତୁ: odianews.co.in 🌐
✍️ © ଓଡ଼ିଆ ନ୍ୟୁଜ୍‌.କୋ.ଇନ୍ – ନିଜ ଭାଷାରେ ଖବର, ନିଜ ମାଟିର ସ୍ୱର ।

ଅସ୍ୱୀକାରୋକ୍ତି (Disclaimer):
ଏହି ୱେବସାଇଟ୍‌ରେ ପ୍ରକାଶିତ ସମସ୍ତ ସମାଚାର, ରାଶିଫଳ, ମତାମତ ଓ ବିଶ୍ଲେଷଣଗୁଡିକ କେବଳ ସାଧାରଣ ତଥ୍ୟ ଓ ଜଣାଇବା ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହାକୁ ଅନୁସରଣ କରିବା ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ନୁହେଁ। ଦୟାକରି ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ବିଚାରଧାରା, ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ନିୟମ ଓ ବୃହତ୍ ସନ୍ଦର୍ଭରେ ବିବେଚନା କରନ୍ତୁ। ଓଡ଼ିଆନ୍ୟୁଜ୍‌.କୋ‌.ଇନ୍ ଏହି ସୂଚନାର ବ୍ୟବହାର ସହିତ ଜନିତ କୌଣସି ପ୍ରତିକୁଳ ପରିଣାମ ପାଇଁ ଦାୟୀ ନୁହେଁ।