ରଜ ଓ ରାସ୍ତା ରେ ପୋଡ଼ ପିଠା: ଓଡ଼ିଆ ଝିଅମାନଙ୍କ ଆନନ୍ଦ ର ତିନି ଦିନ! – ୧୫ ଜୁନ ୨୦୨୫
ପ୍ରକାଶନ ସମୟ: ୧୫ ଜୁନ ୨୦୨୫ (ରବିବାର), ସକାଳ 1:00
ଲେଖକ: ଓଡ଼ିଆନ୍ୟୁଜ୍.କୋ.ଇନ୍ ବ୍ୟୁରୋ ନିଜଭାଷାରେ ଖବର, ନିଜ ମାଟିର ସ୍ୱର ।
🌸 ପ୍ରସ୍ତାବନା:
ନମସ୍କାର ସମସ୍ତଙ୍କୁ! ମୁଁ [ଆପଣଙ୍କ ନାମ] ଆପଣମାନେ ଦେଖୁଛନ୍ତି “ଓଡ଼ିଆ ଜନମାଟିର ଗପ” — ଆମର ସଂସ୍କୃତି ଓ ପରମ୍ପରା ଉପରେ ଭିତ୍ତି କରିଥିବା ଏକ ସ୍ନେହ ଭରା ଚ୍ୟାନେଲ୍। ଆଜି ଆମେ ଗଲା ଅନେକ ପରମ୍ପରା ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ବିଶେଷ ପର୍ବ — “ରଜ ପର୍ବ” ବିଷୟରେ ଅନୁଭବ କରିବାକୁ ଯିବା।
🌼 ରଜ ପର୍ବ କ’ଣ?
ରଜ ପର୍ବ ଓଡ଼ିଆ ସଂସ୍କୃତିର ଏକ ବିଶେଷ ତିନି ଦିନିଆ ପର୍ବ ଯାହାରେ ମା ଭୂମିକୁ ମାନବୀ ରୂପରେ ପୂଜା କରାଯାଏ। ଏହି ସମୟକୁ ଭୂମି ତାଙ୍କର ପ୍ରାକୃତିକ ରଜସ୍ଵଳା ଅବସ୍ଥା ଭାବରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ। ତେଣୁ ଏହି ଦିନରେ କୃଷି କାର୍ଯ୍ୟ ବନ୍ଦ ରହିଥାଏ, ମାଟିକୁ ଚୋଇବା ନିଷେଧ ରହିଥାଏ, ଓ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ବିଶ୍ରାମ ଦିଆଯାଏ।
ରଜ ପର୍ବର ଚାରି ଦିନ:
- ପାହିଳା ରଜ (First Day) – ରଜର ପ୍ରଥମ ଦିନ ଯାହାକୁ ଲୋକେ ‘ପାହିଳା ରଜ’ ବୋଲନ୍ତି। ଏହି ଦିନ ରୁ ନାରୀମାନେ ଚାଷ କାମ, ରନ୍ଧଣା, ଶାରୀରିକ କାର୍ଯ୍ୟରୁ ବିରତ ଥାଆନ୍ତି।
- ରଜ (Second Day) – ଏହି ଦିନ ମୁଖ୍ୟ ଦିନ ଭାବେ ଉଦ୍ଧାରା ଯାଏ, ଜନମାନେ ଝୁଲା ଖେଳିବା, ଗୀତ, ନୃତ୍ୟ ଓ ଅନେକ ଖେଳ ଅନୁଷ୍ଠିତ କରନ୍ତି।
- ଭୂମି ଦହି (Third Day) – ଏହି ଦିନକୁ ଭୂମି ପୁଜା କିମ୍ବା ଭୂମି ଦହି ବୋଲାଯାଏ। ଏଥିରେ ଧରିତ୍ରୀ ମା’ଙ୍କ ନିବାସ ହିସାବରେ ଭୂମିରେ ଦହି, ମନ୍ଦା, ପନସ ଓ ଅନ୍ୟ ଧାନ୍ୟ ସମର୍ପଣ କରାଯାଏ।
- ବସୁମତୀ ସ୍ନାନ (Fourth Day) – ଚାରିଥ ଦିନ ବସୁମତୀ ଦେବୀଙ୍କୁ ସ୍ନାନ ଦିଆଯାଏ। ପୃଥିବୀ ମା’ଙ୍କ ପୁନଃଶୁଦ୍ଧି ଓ ନୂଆ ଜୀବନର ଅନୁଭୂତି।
🍽️ ରଜ ପର୍ବର ପରମ୍ପରାଗତ ଖାଦ୍ୟ:
- ପୋଡ଼ ପିଠା – ଗୁଡ଼, ଚାଉଳ ଚୁନା, ନଡ଼ିଆ ଓ ଦିଘର ଚୁଲିରେ ପୋଡ଼ିଥିବା ସ୍ୱାଦିଷ୍ଟ ପିଠା।
- ମଣ୍ଡା, ଚକୁଳି, ଆରିସା, ଆମ ଖାଟି – ଗାଁ ଘରର ସ୍ୱାଦ ଓ ପରମ୍ପରା ଭରିଥିବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ।
- ପନସ (ଜ୍ୟାକ୍ଫ୍ରୁଟ୍), ଆମ୍ବ (ଆମ୍ବ ଖାଟି/ପଚେରି) – ଏହି ଋତୁର ସିଜନାଲ୍ ଫଳମୂଳ।
🎠 ରଜ ପର୍ବର ମୁଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ:
- ଝୁଲା ଖେଳ – ଝୁଲା ଲଗେଇ ଝୁଲିବା ଏହି ଉତ୍ସବର ପ୍ରାଥମିକ ସାଙ୍ଗତିକ କାର୍ଯ୍ୟ।
- ଗୀତ ଓ ନୃତ୍ୟ – ଲୋକଗୀତ, ଝୁମର, ଓ ରଜ ଗୀତ ପରିବେଶକୁ ଆନନ୍ଦ ରସମୟ କରିଥାଏ।
- ନାରୀମାନଙ୍କ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି ଓ ଆତ୍ମ-ମାନ୍ୟତାର ଉତ୍ସବ – ଏହା ନାରୀଙ୍କ ପ୍ରକୃତି ସମ୍ମାନ ଓ ସ୍୵ାଧୀନତାର ପ୍ରତିକ।
📿 ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଅର୍ଥ:
ଧରିତ୍ରୀ ମା’ଙ୍କ ରଜସ୍ବଳା ଅବସ୍ଥାରେ ତାଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧା କରି ସବୁ କୃଷି କାମ ଓ ଭୂମି କାର୍ଯ୍ୟ ବନ୍ଦ କରାଯାଏ। ଏହା ପୃଥିବୀ ପ୍ରତି ଏକ ନମ୍ର ଅଭିବାଦନ।
🥘 ରଜର ବିଶେଷ ପିଠା:
ଓଡ଼ିଆ ଖାଦ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି ରେ ରଜ ପର୍ବ ସମୟରେ ବିଶେଷ ପିଠା ତିଆରି ହୁଏ, ଯେଉଁଠି:
- ପୋଡ଼ ପିଠା – ଗୁଡ଼, ଚାଉଳ ଗୁଣ୍ଠା, ଗ୍ରେଟ୍ କରା ନଡ଼ିଆ ଦ୍ୱାରା ତିଆରି। ଗାଁ ଗାଁରେ ଅଗ୍ନି ଉପରେ ପୋଡ଼ି ଖାଉଥିବା ଏହି ପିଠା ସବୁଠୁ ପ୍ରିୟ।
- ମଣ୍ଡିଆ ପିଠା, ଚକୁଳି ପିଠା, ତଳିପିଠା – ଅନେକ ପ୍ରକାରର ପିଠା ଯାହା ଓଡ଼ିଆ ଘରେ ନିମିତ୍ତ ତିଆରି ହୁଏ।
🎶 ଲୋକସଙ୍ଗୀତ ଓ ଝୁଲା:
“ରଜ ରାଜା ଗାଜ ଥାଲି, ପୋଡ଼ ପିଠା ତିଆରି ହେଲି” – ଏପରି ଗୀତ ରେ ଝିଅମାନେ ନାଚନ୍ତି, ଗାନ୍ତି ଓ ଝୁଲା ଖେଳନ୍ତି। ଗାଁ ମଞ୍ଚରେ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ତାଳ ରେ ଝୁଲା ପକାଯାଏ।
🙏 ନିଷେଧ ଓ ଧାର୍ମିକ ମୂଲ୍ୟ:
- ଏହି ସମୟରେ ଭୂମି ଚୋଇବା ନିଷେଧ
- ଘରେ ପାଳିତ ହୁଏ ଶୂଚିତା
- ମା ଭୂମିଙ୍କୁ ମନେ କରି ଅନୁଷ୍ଠାନ
🔚 ଉପସଂହାର:
ରଜ ପର୍ବ ହେଉଛି ନାରୀଶକ୍ତି ଓ ପୃଥିବୀ ଶକ୍ତିର ଏକ ମହାପୂଜା। ଏହା ଅମାନବ ରିତି ନୁହେଁ, ବରଂ ପ୍ରାକୃତିକ ଗତିଧାରା ସହିତ ସମନ୍ୱୟ ଓ ଶରୀର ଓ ଭୂମିକୁ ଦିଆଯାଉଥିବା ସମ୍ମାନ। ଆସନ୍ତୁ ଏହି ପର୍ବକୁ ନୂଆ ମନୋଭାବରେ ପାଳନ କରିବା।
ଆପଣଙ୍କ ଦିନ ଭଲ ଯାଉ। ଅଧିକ ଖବର ଓ ତାଜା ଅପଡେଟ୍ ପାଇଁ ପଢ଼ନ୍ତୁ – odianews.co.in 🌐
ଧନ୍ୟବାଦ!
✍️ – ଓଡ଼ିଆନ୍ୟୁଜ୍ ଟିମ୍
ଅସ୍ୱୀକାରୋକ୍ତି (Disclaimer):
ଏହି ୱେବସାଇଟ୍ରେ ପ୍ରକାଶିତ ସମସ୍ତ ସମାଚାର, ରାଶିଫଳ, ମତାମତ ଓ ବିଶ୍ଲେଷଣଗୁଡିକ କେବଳ ସାଧାରଣ ତଥ୍ୟ ଓ ଜଣାଇବା ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହାକୁ ଅନୁସରଣ କରିବା ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ନୁହେଁ। ଦୟାକରି ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ବିଚାରଧାରା, ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ନିୟମ ଓ ବୃହତ୍ ସନ୍ଦର୍ଭରେ ବିବେଚନା କରନ୍ତୁ। ଓଡ଼ିଆନ୍ୟୁଜ୍.କୋ.ଇନ୍ ଏହି ସୂଚନାର ବ୍ୟବହାର ସହିତ ଜନିତ କୌଣସି ପ୍ରତିକୁଳ ପରିଣାମ ପାଇଁ ଦାୟୀ ନୁହେଁ।